Wat is het beleid van de gemeente Dalfsen als het gaat om windenergie? We vragen het Thijs Mosterman, sinds 2012 werkzaam bij de gemeente Dalfsen. Samen met Lieke Helsper is Thijs verantwoordelijk voor het thema duurzaamheid binnen de gemeente. Waar Lieke zich voornamelijk richt op de warmtetransitie, wordt Thijs als projectleider vaak naar voren geschoven bij projecten die gaan over afval, bodem en energie.
Hoeveel windenergie wil de gemeente Dalfsen opwekken?
“Die vraag is niet eenvoudig te beantwoorden. Het vormt een onderdeel van onze ambitie om Dalfsen energieneutraal te maken. Dalfsen volgt het Klimaatakkoord, dat voorschrijft om in 2050 100% energieneutraal te zijn en in 2030 minimaal 49%.
De energietransitie -de overgang van fossiele energievormen als kolen, olie en gas naar hernieuwbare energie zoals wind, zon en aardwarmte- is heel complex. Om ervoor te zorgen dat we in Dalfsen allemaal over hetzelfde praten, heeft de gemeente een onderzoek laten uitvoeren naar de opgave die we hebben.
Uit het plan dat hieruit voortkwam -we noemen het de Energiemix- blijkt dat we in de gemeente Dalfsen zo’n 1.500 Terajoule per jaar verbruiken. Daarvan is nu nog 19% afkomstig van grijze energiecentrales. Maar liefst 67% is aardgasverbruik. Slechts 5% is duurzame warmte van biovergisters en 9% komt van zonne- en windenergie. Er moet dus nog ontzettend veel gebeuren om 100% duurzaam te worden.”
Op welke manier gaat de gemeente Dalfsen energieneutraal worden?
“We verwachten dat het aantal van 1500 Terajoule gaat zakken door energiebesparende maatregelen en door bestaande plannen voor bijvoorbeeld wind- en zonne-energieprojecten. Dan blijft er zeker 800 Terajoule over waarvoor we nog geen concete plannen hebben. Om het gebruik van aardgas terug te dringen, denken we onder meer aan grootschalige inzet van bijvoorbeeld warmtepompen. Windenergie kan daarnaast een forse bijdrage leveren, maar hoeveel? Dat moeten we nog nader bepalen en dat plan willen we graag samen met inwoners maken. Het Energiespel kan daar onder meer aan bijdragen.“
Wat is de visie van de gemeente als het gaat om windmolens?
“Naast zonneparken, produceren windmolens heel veel energie. Op de grens tussen Zwolle en Nieuwleusen staan nu acht windmolens. Vier daarvan in onze gemeente. Die vier produceren meer duurzame energie dan alle zonnepanelen in onze gemeente! Het zijn enorme energiefabrieken waar we er meer van kunnen gebruiken. Bij het vaststellen van de Energiemix heeft de raad aangegeven open te staan voor windmolens. Binnenkort start de bouw van nog twee grote windmolens bij Nieuwleusen, dankzij de inzet van de lokale energiecoöperatie Nieuwleusen Synergie.”
Op dit moment zijn nieuwe windmolens niet meer toegestaan. De gemeente gaat in de komende jaren bepalen of er extra mogelijkheden komen voor meer windmolens. Een voorwaarde zal zijn dat de lusten zoveel mogelijk binnen de gemeenschap blijven. Het is dus nog een flinke puzzel, waar we graag met de inwoners naar kijken.
Wat vindt de gemeente van het initiatief van Nieuwleuwen Synergie?
“Binnen het project ‘Veur de wind’ zijn met de omwonenden goede afspraken gemaakt. De windmolens van Nieuwleusen Synergie zijn dan ook de eerste windmolens die worden geplaatst zonder veel bezwaar. Dat komt niet vaak voor.
De opbrengsten van de windmolens blijven in de gemeente. Ook inwoners van de gemeente kunnen participeren door windaandelen te kopen. De ondernemende initiatiefnemers zijn bewonderenswaardig volhardend geweest. Ze hebben een subsidie binnengesleept, investeerders overtuigd en moeilijke juridische procedures doorlopen. We zijn als gemeente trots op dit soort initiatieven.”
Wat zijn de regels in Dalfsen als het gaat om kleine windmolens?
“We zien steeds meer kleinere windmolens verschijnen, vooral op boerenerven in de gemeente. Tot nu toe mocht je een windturbine van maximaal 15 meter plaatsen. Dat is nog steeds ook de standaardmaat. Regelmatig krijgen we de vraag of het hoger mag. We willen landschapsvervuiling zoveel mogelijk voorkomen. Maar iedere meter die een windmolen hoger is, vangt ie meer wind en wekt ie meer stroom op. Daarom hebben we besloten -wanneer het landschappelijk ingepast kan worden- ook vergunningen tot 20 of zelfs 25 meter te verlenen.
Voor de beste windopbrengst plaats je een windmolen natuurlijk het liefst midden in een weiland. Maar we zijn zuinig op ons landschap en willen een wildgroei aan windmolens voorkomen. De regel is dus dat een windmolen nabij de bebouwing (bijvoorbeeld de boerderij) wordt geplaatst.”
Wie mag deze kleinere windmolens plaatsen?
“Tot voor kort waren dat uitsluitend agrarische bedrijven. Een gemiddeld melkveebedrijf kan met een windmolen 100% energieneutraal worden. Voor die ondernemers is een windmolen interessant. Het voordeel van windenergie boven zonne-energie is dat je ook ’s nachts produceert. Je hebt niet te maken met pieken in stroomopwekking en dat bespaart weer netwerkkosten.
Maar er zijn meer organisaties voor wie een windmolen interessant kan zijn. Denk aan een sportpark, bedrijf of recreatiepark. Daarom hebben we de regels ook hiervoor verruimd. Mits het maar bedoeld is voor eigen gebruik.
Wat dragen de kleine windmolens bij aan de energietransitie van Dalfsen?
Een kleine windmolen kan een boerenbedrijf voorzien van stroom. We hebben een paar honderd agrarische bedrijven in de gemeente. Op zich kun je zeggen dat het druppels op een gloeiende plaat zijn. Maar wij vinden dat alle beetjes helpen. Het stimuleert als mensen zelf aan de slag gaan met groene stroom. En dat is het mooiste wat je kunt hebben als het gaat om duurzaamheid.
Participeren in windmolenproject ‘Veur de wind’?
Op dinsdag 15 september is er een informatiebijeenkomst in de Spil in Nieuwleusen en op donderdag 17 september in de Trefkoele+ in Dalfsen.
Zelf een windmolen plaatsen?
Vraag een omgevingsvergunning aan bij de gemeente Dalfsen.
Lees verder: ‘Met windmolen erbij is mijn bedrijf energieneutraal’
