De Coöperatie Nieuwleusen heeft een aantal nieuwsfeiten te melden.
Voor de eerste keer na de bouw van de beide windmolens wordt komende maand de vergoeding aan de omwonenden uitgekeerd. Daarnaast is de stroomopbrengst bekend over een langere periode. Helaas draait één van de molens niet naar behoren, de leverancier doet onderzoek naar de oorzaak. En afgelopen maandag bezocht minister Rob Jetten (van Klimaat en Energie) Nieuwleusen om ervaringen aan te horen over de plaatsing van de beide windmolens. Dit bezoek vond 31 januari jl. plaats in ‘De Klinker’ van Annette Wessels, aan het Westeinde in Nieuwleusen, en aansluitend bij de windmolens.
Vergoeding omwonenden en stroom voor 2.500 huishoudens
De coöperatie Nieuwleusen Synergie keert binnenkort (in februari) voor het eerst de vergoeding uit aan de omwonenden van de vorig jaar geplaatste windmolens. Het gaat in totaal om een bedrag van circa 50.000 euro.
De beide molens hebben in 2021 gedurende 40 dagen energie geproduceerd (i.p.v. de verwachte ruim 180 dagen). De uitkering bedraagt echter toch 40% van de gecontracteerde vergoeding. De omwonenden hebben immers al meer dan een half jaar lang (visuele) hinder gehad. Tot nu toe hebben de molens 7.150.000 kWh aan stroom opgeleverd, voldoende voor ruim 2.500 huishoudens.
Meentjesweg
De windmolen aan de Meentjesweg draait de laatste tijd langzaam, omdat deze niet functioneert zoals het hoort. De leverancier bekijkt wat precies de problemen veroorzaakt. Wellicht is er een upgrade nodig of misschien wel een nieuw rotorblad. Wanneer de benodigde aanpassing kan worden uitgevoerd hangt af van de beschikbaarheid van onderdelen. De wereldwijde krapte op de grondstoffen- en onderdelenmarkt maakt het voor de turbineleverancier moeilijk om te voorspellen wanneer aanpassingen kunnen worden uitgevoerd. Het verhelpen van de problemen en de lagere opbrengst vallen onder de garantie van de leverancier. Hierdoor zijn voor de Coöperatie Nieuwleusen Synergie mogelijke financiële consequenties afgedekt.
Minister Jetten op bezoek in Nieuwleusen
Het bezoek van de minister werd georganiseerd door Het Nationaal Programma Regionale Energie Strategieën (RES). Om maatregelen uit het Klimaatakkoord te realiseren werken landelijk 30 energieregio’s aan een Regionale Energie Strategie. West-Overijssel is een van de dertig RES-regio’s en levert met de RES zijn bijdrage aan de uitvoering van het Klimaatakkoord. Daarin is afgesproken dat in 2030 energie duurzaam opgewekt wordt met zon en wind als bijdrage aan de reductie van 49% CO2-uitstoot.
Nadat de gemeenten Dalfsen, Zwolle en Staphorst in de voorafgaande jaren al afzonderlijk windturbines hadden geplaatst in het grensgebied van de drie gemeenten, leek het onafwendbaar dat er vanwege de RES nog enkele bij geplaatst zouden moeten worden. De bewonerscoöperatie Nieuwleusen Synergie nam toen het initiatief voor twee nieuwe molens, die voorjaar 2021 geplaatst werden en voor honderd procent lokaal eigendom zijn. Hierdoor heeft de lokale gemeenschap via de coöperatie zeggenschap over de ontwikkeling, maar ook over de besteding van de winsten van het project. Zo profiteren niet alleen de omwonenden, maar de hele gemeenschap van de komst van de windmolens.
Minister Jetten trok ruim anderhalf uur uit voor zijn bezoek aan Nieuwleusen. Hij sprak in speelplaats voor creativiteit De Klinker, in de boerderij van Annette Wessels aan het Westeinde, met omwonenden en leden van de energiecoöperatie. Aansluitend bezocht hij ook de windmolens. De gesprekken gaven hem een inkijkje in de samenwerking, de uitdagingen en de dilemma’s bij het opstellen van een regionale energiestrategie.
“De minister informeerde vooral naar hoe de contacten met omwonenden en andere betrokkenen in de afgelopen jaren zijn verlopen”, zegt coöperatiebestuurder Lambert Schuldink. “Wethouder André Schuurman, die er eveneens bij was, gaf aan dat elk proces rond de plaatsing van windmolens steeds anders verloopt. Het bijzondere van dit project is dat omwonenden er bovengemiddeld bij betrokken zijn en dat er een jaarlijkse financiële tegemoetkoming voor hen is.”
Als lid van de Belangenvereniging Nieuwleusen Buitengebied West (BNBW) gaf Ineke van den Berg de minister het advies mee dat ‘Den Haag’ de regie moet pakken om te voorkomen dat initiatieven voor windmolens leiden tot verdeeldheid in de betreffende buurt. “De overheid moet de inspraak zó organiseren dat ze voorkomt dat de kwestie een splijtzwam wordt. Bij ons heeft de provincie helaas een kwalijke rol gespeeld door de komst van windmolens op te dringen. Daardoor besloten we het lokale initiatief van Nieuwleusen Synergie te steunen. Maar het zou geen ‘slikken of stikken’ moeten zijn. Elke overheid kan een steentje bijdragen aan een goede regeling, maar dan moet wel de systematiek veranderen.” Ze was blij met de komst van de minister naar Nieuwleusen: “Het was zijn eerste werkbezoek als minister en je kon merken dat hij vol energie aan zijn taak begonnen is. Hij kan in elk geval goed luisteren.”
Annette Wessels is al vijftien jaar betrokken bij de komst van de windmolens achter De Klinker. “In die tijd heb ik gemerkt dat overheden dit grensgebied als een soort afvoerputje beschouwen, een plek waar je de windmolens van verschillende gemeenten kunt samenbrengen. De minister herkende dat; hij woont zelf in een grensgebied bij Nijmegen en ziet daar ook veel windmolens komen. Blij met de windmolens zijn we nooit geweest. We zien het nog steeds als een noodzakelijk kwaad, maar zagen ook dat de molens van Nieuwleusen Synergie de beste optie waren. Ook heb ik hem geadviseerd de aandacht te richten op verbinding, omdat gemeenschappen door de plaatsing van windmolens uit elkaar kunnen vallen. Daarnaast kan het onderwerp breder getrokken worden door te letten op verspilling van energie, voedsel en grondstoffen.”
